15 kwietnia 2020
Jak miałyby przebiegać wybory polegające na wysyłce kart?
Wybory prezydenckie zostały ogłoszone na dzień 10 maja i wprawdzie nie wiadomo jeszcze jaki ostatecznie będzie tryb i przebieg głosowania, ale warto już dziś zapoznać się z tematem głosowania korespondencyjnego.
Dotychczasowe regulacje w zakresie głosowania korespondencyjnego
Kodeks wyborczy przewidywał dotąd możliwość głosowania korespondencyjnego jedynie przez wyborców niepełnosprawnych.
W dniu 31 marca 2020 r. znowelizowano ustawę kodeks wyborczy i uchwalono, że głosować korespondencyjnie może również wyborca:
1) podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych, o których mowa w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;
2) który najpóźniej w dniu głosowania kończy 60 lat.
W dniu 6 kwietnia 2020 r. Sejm uchwalił projekt ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r., a następnie ustawa została przekazana do Senatu.
Kto i kiedy dostarczy pakiet wyborczy?
Wyborca głosujący w wyborach nie musi składać wniosku o skorzystanie z możliwości głosowania korespondencyjnego. Głosowanie ma się odbywać bez przerwy, od godziny 6.00 do godziny 20.00.
W projekcie zobligowano operatora pocztowego do doręczenia pakietu wyborczego bezpośrednio do skrzynki pocztowej wyborcy lub pod jego inny, wskazany w spisie wyborców adres.
Co zwiera pakiet wyborczy?
W skład pakietu wyborczego wchodzi:
1) koperta zwrotna;
2) karta do głosowania;
3) koperta na kartę do głosowania;
4) instrukcja głosowania korespondencyjnego;
5) oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania.
Jak wygląda planowany proces głosownia?
Co dalej dzieje się z kartami do głosowania?
Karty będą podlegały liczeniu, przy czym kartę uważa się za nieważną i nie bierze się jej pod uwagę przy ustalaniu wyników głosowania w gminie, jeżeli:
1) w kopercie zwrotnej brak jest podpisanego oświadczenia wyborcy o osobistym i tajnym oddaniu głosu, lub
2) na oświadczeniu o osobistym i tajnym oddaniu głosu, wyborca nie wpisał swojego imienia i nazwiska lub numeru PESEL lub wpisał te dane nieczytelnie, lub
3) koperta na kartę do głosowania nie jest zaklejona;
4) wyborca, którego dane wpisane są na oświadczeniu, nie widnieje w spisie wyborców przekazanym gminnej obwodowej komisji wyborczej;
5) koperta zwrotna, do której dołączono oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu z danymi tego wyborcy, została już wcześniej wrzucona do urny.
Za co grozi odpowiedzialność karna?
W projekcie wskazano, że kto kradnie kartę do głosowania lub oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu – podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Tej samej karze podlega ten, kto umieszcza w nadawczej skrzynce pocztowej przerobioną lub podrobioną kartę do głosowania.
Dodatkowo wskazano, że karze grzywny podlega ten, kto bez uprawnienia otwiera pakiet wyborczy lub zaklejoną kopertę zwrotną, a także ten, kto bez uprawnienia niszczy pakiet wyborczy lub zaklejoną kopertę zwrotną.