Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) - co warto o nich wiedzieć?

26 stycznia 2021

Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady tworzenia i działania pracowniczych planów kapitałowych w Polsce jest ustawa o pracowniczych planach kapitałowych, która została uchwalona przez Sejm w dniu 4 października 2018 r. i weszła w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. Pracowniczy Plan Kapitałowy jest tworzony w celu systematycznego gromadzenia oszczędności przez uczestnika z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu przez niego 60. roku życia oraz na inne cele określone w ustawie. Każdy podmiot zatrudniający zobowiązany jest do wyboru instytucji finansowej, z którą zawiera umowę o prowadzenie PPK dla swoich pracowników. W ramach programu zarówno pracownik jak i pracodawca mają obowiązek dokonywania z osobistych środków wpłat fundamentalnych, a także możliwość dokonywania wpłat dodatkowych. Pracownik może odstąpić od uczestnictwa w PPK. Ustawa wskazuje dobrowolność grupowania oszczędności w ramach programu. Każda osoba zatrudniona zostanie zapisana do programu automatycznie. Może jednak zrezygnować z dokonywania wpłat na podstawie pisemnej deklaracji złożonej podmiotowi zatrudniającemu.

Katalog osób zatrudnionych objętych PPK obejmuje:

• pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru,
  mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę,
• osoby fizyczne wykonujące pracę nakładczą, które ukończyły 18. rok życia,
• członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych,
• osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy
  agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług,
• członków rad nadzorczych wynagradzani z tytułu pełnienia tych funkcji.

O ile te osoby podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Ustawa przewiduje kilka sytuacji, w których pracodawca nie może lub nie musi uruchamiać programu PPK.

• pracodawca nie musi uruchamiać PPK jeżeli w dniu, od którego stosuje się do niego ustawę, prowadzi w firmie Powszechny Plan Emerytalny i odprowadza składki podstawowe w wysokości minimum 3,5% wynagrodzenia, a do PPE przystąpiło minimum 25% pracowników.
• jeżelipracodawca zawrze umowy o zarządzanie i prowadzenie PPK, a następnie utworzy PPE ze składką podstawową w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia – może wówczas, w porozumieniu z zakładową organizacją związkową, nie finansować wpłat podstawowych i dodatkowych do PPK za osoby, które przystąpiły do PPE.
• mikroprzedsiębiorca nie musi uruchamiać PPK, jeśli wszyscy jego pracownicy zadeklarują rezygnację z uczestnictwa w tym programie. Deklarację rezygnacji pracownicy muszą składać ponownie co 4 lata.
• w PPK nie będą mogły oszczędzać osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.

Obowiązku uruchamiania PPK nie ma również osoba, która zatrudnia inną osobę, także nieprowadzącą działalności gospodarczej, albo jeśli obie osoby fizyczne prowadzą działalność, ale w innym zakresie niż ten, w którym jedna zatrudnia drugą.

Można wyróżnić trzy pierwotne źródła zasileń PPK:

1. wpłaty finansowane przez podmiot zatrudniający,
2. własne osoby zatrudnionej
3. środki publiczne (wpłata powitalna i dopłata roczna finansowana z Funduszu Pracy).

Nie ma wątpliwości co do prawa własności względem środków z dwóch pierwszych źródeł. Środki pochodzące z wpłat finansowanych przez podmiot zatrudniający przechodzą na własność osoby zatrudnionej w momencie dokonania wpłaty przez ten podmiot na rachunek instytucji finansowej.

Wpłaty dokonywane do PPK finansowane przez podmiot zatrudniający i przez uczestnika programu z własnych środków obejmują:

• wpłatę podstawową finansowaną przez podmiot zatrudniający – będzie ona wynosić 1,5% wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Podmiot zatrudniający będzie mógł zadeklarować w umowie o zarządzanie PPK dokonywanie wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5%;
• wpłatę podstawową finansowaną przez uczestnika – wyniesie ona co do zasady 2% wynagrodzenia. Uczestnik będzie mógł zadeklarować wpłatę dodatkową w wysokości do 2% wynagrodzenia.

Wsparcie dla uczestników PPK ze strony państwa wynosi:

• jednorazowa wpłata powitalna: 250 zł dla każdego uczestnika PPK;
• coroczne dopłaty roczne: 240 zł dla każdego uczestnika PPK.

Podmioty zatrudniające są zobowiązane do zawierania umów PPK w imieniu pracowników z instytucjami finansowymi, takimi jak: fundusz inwestycyjny zarządzany przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych, fundusz emerytalny zarządzany przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne albo pracownicze towarzystwo emerytalne, zakład ubezpieczeń oferujący ubezpieczenie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.

Więcej informacji dotyczących PPK znajduje się na stronie Oficjalnego Portalu Informacyjnego Pracowniczych Planów Kapitałowych, dostępnego na stronie https://www.mojeppk.pl/

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych, Dz.U.2020.1342 t.j.
2. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 21 sierpnia 2019 r. w sprawie sporządzania i przekazywania przez wybraną instytucję finansową informacji dotyczącej uczestnika pracowniczego planu kapitałowego, z którego rachunku ma zostać dokonana wypłata transferowa, Dz.U.2019.1742
3. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 12 czerwca 2019 r. w sprawie deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych, Dz.U.2019.1102

Ostatnie posty