Umowa restrukturyzacyjna czyli jak poradzić sobie z zadłużeniem

17 listopada 2020

Restrukturyzacja zadłużenia została uregulowana w art. 75c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. W przypadku opóźnienia kredytobiorcy w spłacie zobowiązań wynikających z umowy kredytu, bank wzywa kredytobiorcę do dokonania spłaty, wyznaczając mu termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. Jednocześnie kredytobiorca zostaje poinformowany przez bank o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Zgodnie z przepisami, bank powinien bezwzględnie zapewnić kredytobiorcy możliwość złożenia takiego wniosku w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania.

Bank powinien na wniosek kredytobiorcy umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli zmiana taka jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy.

W przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy bank winien niezwłocznie przekazać w formie pisemnej szczegółowe wyjaśnienia uzasadniające podjęcie takiej decyzji.

Powyższe zasady mają zastosowanie także do bankowych pożyczek pieniężnych.

Bank, oceniając sytuację finansową i gospodarczą kredytobiorcy, może umożliwić restrukturyzację zadłużenia. Warunki restrukturyzacji uzgadniane są wspólnie przez bank i kredytobiorcę. Restrukturyzacja zadłużenia może polegać na zmianie warunków spłaty kwoty kredytu czy też terminów spłaty, stosownie do sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy. Ważne jest to, że dłużnik-kredytobiorca ma możliwość przedstawienia planu restrukturyzacji zadłużenia, choć bank - co należy podkreślić - nie ma obowiązku wyrażenia zgody na przedstawioną propozycję kredytobiorcy.

Odmawiając wyrażania zgody na restrukturyzację zadłużenia bank został jednak zobowiązany do niezwłocznego przekazania szczegółowych wyjaśnień. Jeśli bank odmawia zgody na restrukturyzację, musi uzasadnić swoje stanowisko, wskazując na przyczyny odmowy. Przy czym odmowa musi być sporządzona na piśmie wraz ze wskazaniem przyczyn odmowy.

Skutkiem niewdrożenia przez bank wskazanych działań upominawczych zgodnych z treścią art. 75 c ustawy Prawo bankowe jest nieskuteczność złożonego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu. W wyroku z 8.09.2016 r., II CSK 750/15 98, Sąd Najwyższy podkreślił, że „wypowiedzenie umowy o kredyt będące uprawnieniem kształtującym banku, prowadzącym do zakończenia nawiązanego stosunku prawnego bez dochowania wymaganych warunków może prowadzić do uznania tej czynności za bezskuteczną. Dokonanie takiego wymówienia nie może być czynnością nagłą, zaskakującą dla kredytobiorcy, nawet, jeżeli istnieją podstawy do podjęcia go zgodnie z treścią umowy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2015 r., V CSK 698/14)”. Dlatego też skorzystanie z możliwości wypowiedzenia umowy kredytu przez bank powinno zdaniem sądu nastąpić dopiero po skorzystaniu i wyczerpaniu innych, mniej dotkliwych, środków.